Logo Debby Tol Teamcoach

Ik volgde de leergang systeeminterventies en dít betekent dat voor mijn manier van coachen

‘Kennis van zaken én het vermogen om te managen’, zei één van mijn coachees in de zorg over mijn aanpak. Om daaraan te blijven voldoen, dook ik in een volgende leergang. Want uitgeleerd? Ben je gek! Dus, hoe ga je om met conflicten en stagnaties in samenwerkingen? Waar gaat het mis in veelgebruikte oplossingen? En vooral: wat is het alternatief? Ik besloot mijn manier van training en coaching nóg meer waarde mee te geven door mezelf onder te dompelen in het bad van systeeminterventies. Hoe, wat en waarom? Ik neem je mee!

Systeemdenken als basis voor systeeminterventies

 

Daar hebben we gelijk de ‘wat’ van systeeminterventies. In tegenstelling tot een wereld aan andere oplossingen, gaan we er bij systeeminterventies niet vanuit dat ons vingertje naar één persoon moet wijzen. We hoeven geen schuldige(n) aan te wijzen en er is al helemaal geen enkele en vaste aanpak voor het probleem. Net als dat systeemdenken erom gaat om het geheel en alles wat daarmee samenhangt te overzien, doen systeeminterventies niet anders. Zoals er vanuit de leergang mooi wordt gezegd: ‘Het systeemdenken hanteert het relatienetwerk als aangrijpingspunt voor veranderingen in plaats van het tekort-schietende individu.’

 

To the point? Stoppen met wijzen. Oorzaak, gevolg en schuld loslaten en ons focussen op algemene patronen waar ‘we’ geen grip op hebben, maar wel met zijn allen onder lijden. Met het hele team, de hele organisatie of zelfs de hele zorg.

Waarom een switch naar dit alternatief?

 

Oké, pak een stoel. Binnen de leergang systeeminterventies werd ik meegenomen in een aantal problemen of situaties die ‘onhandig’ worden aangepakt. Problemen waar ik als coach in de zorg ook zo maar eens vol tegenaan kan lopen. Hoe zou ik erop reageren? En hoe wordt er te vaak mee omgegaan? Een paar voorbeelden van hoe het volgens de systeeminterventie niét moet:

 

  • De samenwerking tussen meerdere zorgafdelingen komt niet van de grond. De oplossing? Een training in communicatieve vaardigheden voor de betrokken medewerkers.
     
  •  Er wordt gepest binnen het team. Of dat niet iets is van de kleuterschool? Nee hoor, ook volwassenen zijn er opmerkelijk goed in. De reactie van de manager? Samen met HR de pesters even flink aanspreken.
     
  • Door een gebrek aan focus, tijd en energie loopt veranderproces X binnen zorginstelling Y compleet vast. We sturen het veranderteam twee dagen de hei op, terwijl de rest van de organisatie rustig afwacht.

Ik hoop van harte dat je leest dat de oplossingen in alle drie de gevallen niet fantastisch zijn. Dat terwijl ze in die specifieke situatie op dat specifieke moment best goed lijken. Maar als dit niet werkt, wat dan? Precies! Systeemdenken en systeeminterventies als alternatief.

‘Wanneer ik kijk met mijn systeembril op ga ik op zoek naar patronen en maak die zichtbaar. Ik geloof dat ‘de wijsheid’ in het systeem zit. Op zoek gaan naar de oorzaak van het probleem brengt geen oplossing. Sterker nog, de kans is groot dat die oplossing uiteindelijk weer het probleem gaat vormen. Maar wat dan wel? Als systeemdenker kijk ik niet in, maar tussen mensen. Wat gebeurt daar? Waar zitten de verschillen? Verschil is informatie en helpt om wat er gebeurt te verklaren zonder daarbij een schuldige aan te wijzen. Ontschuldigen noem ik dat. Ik ga niet mee in het gevecht ‘wie is hier begonnen’ om diegene vervolgens de schuld te kunnen geven’.

Wat ik leerde over systeeminterventies

Tijdens de leergang systeeminterventies werd ik meegenomen in kijken naar het geheel, wat dus betekent dat je stopt met problemen in stukjes te hakken en vooral wegblijft van die communicatietraining, het hartige woordje met pesters en afzondering op de hei. Nogmaals: er is geen schuldvraag of aanpak van één schuldige. Het gaat om de focus op een probleem vanuit meerdere kanten en meerdere posities. En zo heb ik me weer meer ontwikkeld in het hanteerbaar maken van samenwerkingsvraagstukken en laat ik je graag zien dat én waarom het niet nodig is om met dat eeuwige vingertje te wijzen. Het gaat om zo veel meer dan alleen die vervelende situatie tussen of met die specifieke personen. Er is een individu, een groep, maar ook een context. Wanneer er gedoe is wordt persoonlijkheid vaak overschat terwijl context en relatie worden onderschat. Een ‘schuldige’ aanwijzen en die verwijderen uit de groep lost het gedoe niet op. Veel liever help ik teams om anders naar ‘het gedoe’ te kijken door het stellen van vragen. ‘Zou het zo kunnen zijn dat…?’. Op die manier trek ik de schuldvraag uit het gedoe en komt er ruimte om met elkaar een uitweg te zoeken. Ik sta niet stil. Jij wel?

 

Vertel eens, wat komt er in je op?

Herken je bepaalde situaties? Zet je je vraagtekens bij het functioneren van de zorgteams? Houd je je hart vast omdat de kwaliteit van zorg steeds minder wordt? Of spelen er andere samenwerkings perikelen binnen de instelling? Kortom, wat kwam er in je op toen je dit verhaal over systeeminterventies las? Laten we gewoon eens afspreken, dan hoor ik het graag!

Wil je aan de slag?

Laten we dan snel afspreken om een plan van aanpak voor jouw zorgteam of instelling uit te werken. Bel mij op 06 83970475 of laat hier een berichtje achter.